» Korpus Tekstów i Korespondencji Jana Dantyszka
Copyright © Pracownia Edytorstwa Źródeł i Humanistyki Cyfrowej AL UW

Wszelkie prawa zastrzeżone. Zabrania się kopiowania, redystrybucji, publikowania, rozpowszechniania, udostępniania czy wykorzystywania w inny sposób całości lub części danych zawartych na stronie Pracowni bez pisemnej zgody właściciela praw.

List #91

[Ioannes DANTISCUS] do [Sigismund I Jagiellon]
Heilsberg (Lidzbark Warmiński), 1543-02-27

Regest polski:

Członkowie rady Prus Królewskich otrzymali list króla z 31 stycznia w sprawie dwóch pozwanych burmistrzów z Gdańska [Barthela Branda, Tiedemanna Giesego mł.], stanowiący odpowiedź na list wysłany przez nich niedawno z sejmu [Prus Królewskich] w Malborku, w którym wstawiają się za pozwanymi. Po zapoznaniu się z jego treścią biskup chełmiński [Tiedemann Giese], wojewodowie pomorski [Jerzy Konopacki] i malborski [Jerzy Bażyński], kasztelanowie chełmiński [Mikołaj Działyński], elbląski [Jan Sokołowski] i gdański [Achacy Cema], ponieważ nie wolno im odbywać spotkań poza sejmami [Prus Królewskich], zwrócili się Dantyszka z racji jego urzędu, aby przedstawił ich wolę królowi.

Wstawiają się u króla za pozwanymi burmistrzami, prosząc, aby przebaczył im niestawiennictwo w sądzie królewskim w wyznaczonym terminie. Wprawdzie wyznaczono im nowy termin na 25 marca, ale skoro zarówno za pierwszym razem, jak i teraz nie zaznaczono, że mają pojawić się osobiście, a nie byli w stanie w tak krótkim czasie przyjechać, wysłali swojego pełnomocnika.

Proszą, aby w drugim terminie nie podejmowano przeciw nim zbyt srogiej decyzji z powodu ich nieobecności, a sprawa została przekazana do rozpatrzenia na sejmie [Prus Królewskich] albo powierzona komisarzom wyznaczonym tutaj [w Prusach Królewskich] przez króla.

Jeśli jednak król się nie zgodzi i będzie sobie życzył, aby pozwani burmistrzowie stawili się osobiście, proszą o przedłużenie im terminu do maja.

Dantyszek przekazuje zdanie członków rady tak, jak go poproszono, stosownie do swojego urzędu.




Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
1kopia język: łacina, XVI w., APG, 300, 53, 268, s. 127-128

 

Tekst + aparat krytyczny + komentarz Zwykły tekst Tekst + komentarz Tekst + aparat krytyczny

 

APG, 300, 53, 268, p127

Serenissime etc.

Acceperunt hic Serenissimae Maiestatis Vestrae consiliarii litteras, quas ultima Ianuarii ad eos in negotio duorum Barthel Brand (*ca. 1490 – †1549), 1520 Gdańsk alderman; 1523 - consenior; 1526 - senior; 1527 town councillor; 1538-1549 - mayor

Tiedemann Giese Jr (*1491 – †1556), 1525, 1526, 1531 alderman in Gdańsk; 1533 - consenior; 1536 - senior; 1539 - councillor; 1540-1556 mayor; 1547, 1555 - burgrave; nephew of the Ermland bishop Tiedemann Giese (ZDRENKA 2, p. 114)⌊praeconsulumBarthel Brand (*ca. 1490 – †1549), 1520 Gdańsk alderman; 1523 - consenior; 1526 - senior; 1527 town councillor; 1538-1549 - mayor

Tiedemann Giese Jr (*1491 – †1556), 1525, 1526, 1531 alderman in Gdańsk; 1533 - consenior; 1536 - senior; 1539 - councillor; 1540-1556 mayor; 1547, 1555 - burgrave; nephew of the Ermland bishop Tiedemann Giese (ZDRENKA 2, p. 114)⌋ ex Gdańsk (Danzig, Dantiscum), city in northern Poland, on the Bay of Gdańsk at the mouth of the Vistula, on the Baltic, the biggest and wealthiest of the three Great Prussian Cities (Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (Elbląg)) with representation in the Council of Royal Prussia; a member of the Hanseatic League⌊GedanoGdańsk (Danzig, Dantiscum), city in northern Poland, on the Bay of Gdańsk at the mouth of the Vistula, on the Baltic, the biggest and wealthiest of the three Great Prussian Cities (Gdańsk, Thorn (Toruń), and Elbing (Elbląg)) with representation in the Council of Royal Prussia; a member of the Hanseatic League⌋ citatorum dari iussit, quibus respondit iis, quas nuper ex Provincial Diet of Royal Prussia ⌊Marienburgensi conventuProvincial Diet of Royal Prussia ⌋ ad Serenissimam Maiestatem Vestram pro duobus illis praeconsulibus dederunt. Lectis itaque eisdem potior pars dominorum consiliariorum, reverendissimus utpote dominus Tiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim)⌊episcopus CulmensisTiedemann Giese (Tidemannus Gisius) (*1480 – †1550), in 1519 ennobled by King Sigismund I; 1504-1538 Canon of Ermland (Warmia); 1516-1527, 1533-1537 Judicial Vicar and Vicar General of Ermland; 1523-1538 Custos of Ermland; 1537-1549 Bishop of Kulm (Chełmno); 1549-1550 Bishop of Ermland (BORAWSKA 1984, passim)⌋, magnifici domini Jerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548)⌊PomeraniaeJerzy Konopacki Sr (Georg von Konopat) (*ca. 1480 – †1543), brother of Jan Konopacki, Bishop of Kulm (Chełmno); 1512-1516 Chamberlain of Pomerania; 1516-1518 Castellan of Gdańsk (Danzig); 1518-1543 Voivode of Pomerania (PSB 13, p. 547-548)⌋ et Georg von Baysen (Jerzy Bażyński) (*1469 – †1546), 1503-1512 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1512-1546 Voivode of Marienburg (PSB 1, p. 377)⌊MarienburgensisGeorg von Baysen (Jerzy Bażyński) (*1469 – †1546), 1503-1512 Chamberlain of Marienburg (Malbork); 1512-1546 Voivode of Marienburg (PSB 1, p. 377)⌋ palatini generosique Mikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)⌊CulmensisMikołaj Działyński (Nikolaus von Dzialin) (†1545), from 1507 royal courtier; 1510-1528 Chamberlain of Dobrzyń; 1528-1544 Castellan of Kulm (Chełmno); 1544-1545 Voivode of Pomerania; Starosta of Bratian, Strasburg in Preussen (Brodnica), and Dobrzyń (PSB 6, p. 92-94; Urzędnicy 5/2, p. 204)⌋, Jan Sokołowski (Jan of Wrząca) (†1546), in 1533 accused by Ioannes Dantiscus (as Bishop of Kulm) of favouring heresy; 1539-1544 Castellan of Elbing (Elbląg); 1544-1545 Castellan of Kulm (Chełmno); 1545-1546 Voivode of Pomerania (PSB 40/1, p. 131-133)⌊ElbingensisJan Sokołowski (Jan of Wrząca) (†1546), in 1533 accused by Ioannes Dantiscus (as Bishop of Kulm) of favouring heresy; 1539-1544 Castellan of Elbing (Elbląg); 1544-1545 Castellan of Kulm (Chełmno); 1545-1546 Voivode of Pomerania (PSB 40/1, p. 131-133)⌋ atque Achatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)⌊GedanensisAchatius von Zehmen (Achacy Cema) (*ca. 1485 – †1565), 1517-1531 Chamberlain of Pomerania, 1531-1546 Castellan of Gdańsk (Danzig), 1545-1546 Voivode of Kulm (Chełmno), 1546-1565 Voivode of Marienburg (Malbork) (SBPN 1, p. 194-195; ORACKI 1984, p. 38-39; Urzędnicy 5/2, p. 198; PSB 4, p. 325-326)⌋ castellani, cum ipsis convenire nisi in Provincial Diet of Royal Prussia ⌊comitiisProvincial Diet of Royal Prussia ⌋ liceat, hoc quod Serenissimae Maiestati Vestrae respondendum sunt arbitrati, ad me ratione officii perscripserunt orantes, ut ego de eorum votis ac desideriis Serenissimae Maiestati Vestrae significationem facerem, quod cum ex debito negare non potui, Serenissimae Maiestati Vestrae humillime supplico ea a me cum gratia accipiat.

Agunt in primis una mecum Serenissimae Maiestati Vestrae, quantum possunt demissius, domini consiliarii immensas gratias pro ea benignitate, quam ad eorum diligentem commendationem duobus istis Barthel Brand (*ca. 1490 – †1549), 1520 Gdańsk alderman; 1523 - consenior; 1526 - senior; 1527 town councillor; 1538-1549 - mayor

Tiedemann Giese Jr (*1491 – †1556), 1525, 1526, 1531 alderman in Gdańsk; 1533 - consenior; 1536 - senior; 1539 - councillor; 1540-1556 mayor; 1547, 1555 - burgrave; nephew of the Ermland bishop Tiedemann Giese (ZDRENKA 2, p. 114)⌊citatisBarthel Brand (*ca. 1490 – †1549), 1520 Gdańsk alderman; 1523 - consenior; 1526 - senior; 1527 town councillor; 1538-1549 - mayor

Tiedemann Giese Jr (*1491 – †1556), 1525, 1526, 1531 alderman in Gdańsk; 1533 - consenior; 1536 - senior; 1539 - councillor; 1540-1556 mayor; 1547, 1555 - burgrave; nephew of the Ermland bishop Tiedemann Giese (ZDRENKA 2, p. 114)⌋ praeconsulibus in remissione noxae, quod ad dictum eis diem per se non comparuerunt, clementer praestiterit. Ceterum, cum illis alium terminum pro 1543-03-25⌊feria secunda post dominicam Laetare1543-03-25⌋ instantem ad comparendum designaverit ipsisque neque in priore citatione neque in hac novissima, ut se personaliter tribunali Serenissimae Maiestatis Vestrae statuant, mandatum sit, procuratoremque suum igitur cum plena facultate missum in curia Serenissimae Maiestatis Vestrae habeant per seque in tam angusto ad tribunal Serenissimae Maiestatis Vestrae tempore accedere commode non potuerint.

Rogant ipsi domini consiliarii Serenissimam Maiestatem Vestram quam humillime, ne quid gravius in secundo praefixo termino, eo quod se adeo celeriter Serenissimae Maiestati Vestrae statuere nequiverint, contra Barthel Brand (*ca. 1490 – †1549), 1520 Gdańsk alderman; 1523 - consenior; 1526 - senior; 1527 town councillor; 1538-1549 - mayor

Tiedemann Giese Jr (*1491 – †1556), 1525, 1526, 1531 alderman in Gdańsk; 1533 - consenior; 1536 - senior; 1539 - councillor; 1540-1556 mayor; 1547, 1555 - burgrave; nephew of the Ermland bishop Tiedemann Giese (ZDRENKA 2, p. 114)⌊eosBarthel Brand (*ca. 1490 – †1549), 1520 Gdańsk alderman; 1523 - consenior; 1526 - senior; 1527 town councillor; 1538-1549 - mayor

Tiedemann Giese Jr (*1491 – †1556), 1525, 1526, 1531 alderman in Gdańsk; 1533 - consenior; 1536 - senior; 1539 - councillor; 1540-1556 mayor; 1547, 1555 - burgrave; nephew of the Ermland bishop Tiedemann Giese (ZDRENKA 2, p. 114)⌋ praesente eorum procuratore decerni permittere velit, quin potius hanc causam in Royal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌊has terrasRoyal Prussia (Prussia Regalis), region, part of Prussia annexed to the Kingdom of Poland in 1466 under the provisions of the Second Peace of Thorn⌋ pro futuris Royal Prussian Estates ⌊comitiisRoyal Prussian Estates ⌋ discutiendam vel certis hic commissariis, quos cum iis terris deligendos putaverit, committere dignetur. Qui haud dubie pro fide et observantia sua erga Serenissimam Maiestatem Vestram causam hanc sine ullo voluntatis auctoritatisque Serenissimae Maiestatis Vestrae offendiculo tractabunt et transigent.

Quod si (ut non sperant) hoc ipsum a Serenissima Maiestate Vestra impetrare non valeant illaque omnino sic habere velit, ut se hi duo Barthel Brand (*ca. 1490 – †1549), 1520 Gdańsk alderman; 1523 - consenior; 1526 - senior; 1527 town councillor; 1538-1549 - mayor

Tiedemann Giese Jr (*1491 – †1556), 1525, 1526, 1531 alderman in Gdańsk; 1533 - consenior; 1536 - senior; 1539 - councillor; 1540-1556 mayor; 1547, 1555 - burgrave; nephew of the Ermland bishop Tiedemann Giese (ZDRENKA 2, p. 114)⌊praeconsulesBarthel Brand (*ca. 1490 – †1549), 1520 Gdańsk alderman; 1523 - consenior; 1526 - senior; 1527 town councillor; 1538-1549 - mayor

Tiedemann Giese Jr (*1491 – †1556), 1525, 1526, 1531 alderman in Gdańsk; 1533 - consenior; 1536 - senior; 1539 - councillor; 1540-1556 mayor; 1547, 1555 - burgrave; nephew of the Ermland bishop Tiedemann Giese (ZDRENKA 2, p. 114)⌋ in personis propriis Serenissimae Maiestati Vestrae offerant, ipsi domini consiliarii Serenissimae Maiestati Vestrae humillime supplicant, ut illis citatis usque ad aliquem diem mensis Maii proximum termini eiusmodi prorogatione gratiose concedat. Qua in re gratissimam hanc illis fieri gratiam humillime a Serenissima Maiestate Vestra petunt ad haec tempora pro quiete, tranquillitateque publica conservanda, convenientissimam atque plurimum accommodam.

Haec, quemadmodum a me postulatum est, in notitiam Serenissimae Maiestatis Vestrae diligenter suppliciterque pro debito officii mei deducenda existimavi, utque ea aequi bonique Serenissima Maiestas Vestra clementer consulat oro humillimeque me illi commendo. Quam ut dominus Deus diutissime sospitet prosperetque in omnibus, precor ex animo.