» Korpus Tekstów i Korespondencji Jana Dantyszka
Copyright © Pracownia Edytorstwa Źródeł i Humanistyki Cyfrowej AL UW

Wszelkie prawa zastrzeżone. Zabrania się kopiowania, redystrybucji, publikowania, rozpowszechniania, udostępniania czy wykorzystywania w inny sposób całości lub części danych zawartych na stronie Pracowni bez pisemnej zgody właściciela praw.

List #2463

[Ioannes DANTISCUS] do [Stanisław HOZJUSZ (HOSIUS)]
H[eilsberg] (Lidzbark Warmiński), 1541-[07-19] or shortly after

Regest polski:

Dantyszek wyraża zadowolenie z nominacji biskupa chełmskiego [Samuela Maciejowskiego] na biskupstwo płockie oraz ze zrzeczenia się przez niego parafii w Gołąbiu na rzecz Hozjusza. Podziękował za ten gest Maciejowskiemu i poprosił go o dalszą przychylność dla adresata.

Ze względu na swój wiek i znużenie wcześniejszymi podróżami Dantyszek wymawia się od sugerowanej przez Hozjusza wspólnej wyprawy do Rzymu. Załatwienie zarówno własnych spraw, jak i spraw adresata, powierzył listowanie [przebywającemu tam] siostrzeńcowi Kasparowi [Hannauowi].

Z listu Hannaua z 10 kwietnia Dantyszek dowiedział się, że sprawa przeciwko Alexandrowi [Scultetiemu] została zawieszona do czasu udzielenia przez króla [Zygmunta I] odpowiedzi kardynałowi [Antonio Pucciemu]. Zdaniem Dantyszka odpowiedź tę wraz z "książeczką" dostarczył już [Bartłomiej] Gądkowski, więc zapewne wkrótce będą mu znane jej rezultaty.

Kaspar [Hannau] pozwał w kurii rzymskiej siostrzeńca Scultetiego, Alexandra von Suchten, przebywającego w Leuven. Z listu Dietricha von Rheden, znalezionego w papierach Scultetiego, wynika, że drugi z jego siostrzeńców, przebywający z nim w Rzymie Georg von Suchten, otrzymał instrukcje w sprawie działań przeciwko Hozjuszowi.

Rheden przybył do Królewca, aby prosić księcia [Albrechta Hohenzollerna] o pomoc w przywróceniu Scultetiego do łask [króla Zygmunta I]. Zamierzał odwiedzić również Dantyszka, lecz powstrzymała go pogłoska o edykcie królewskim. Za radą Achacego [Trencka] miał wysłać do Dantyszka list w sprawie spotkania, jednak dotąd tego nie uczynił. Dantyszek prosi, by adresat wraz z biskupem chełmskim w miarę możności przeciwdziałali wstawiennictwu księcia i powstrzymali [króla] przed wystawieniem listu podróżnego dla Rhedena. Spodziewa się bowiem, że Rheden zamierza działać na rzecz przywrócenia Scultetiemu kanonikatu warmińskiego.

Z listu adresata z 16 czerwca Dantyszek dowiedział się, że wysłał on biskupowi chełmińskiemu [Tiedemannowi Giese] okazanie i potwierdzenie testamentu. Dokument okazania jest Dantyszkowi znany, prosi natomiast o przesłanie mu dyskretnie dokumentu potwierdzenia. Nadmienia, że Giese sprzyja Scultetiemu.

Dantyszek dopytuje się o postępy sprawy Wolfganga Foldera, w której wcześniej interweniował.

Wyjaśnia, że zabronił swojemu siostrzeńcowi, Simonowi [Hannauowi], odwiedzać Hozjusza, obawiając się powtórzenia sytuacji, w której jego wysłannik sprawiałby Hozjuszowi kłopoty. Informuje również, że oddalił tamtego niesfornego młodzieńca.

Prosi by adresat przekazał biskupowi chełmskiemu opieczętowaną sakiewkę z pieniędzmi, którą dostarczy mu Hans Holsten.

W postscriptum Dantyszek informuje, że zapieczętowaniu listu administrator olsztyński [Achacy Trenck] doręczył mu list od Dietricha von Rheden z 11 lipca, zawierający prośbę o spotkanie w celu oczyszczenia się z zarzutów. Dantyszek, znając prawdziwe zamiary Rhedena, postanowił grać na zwłokę. Odpisał mu więc, że nie wolno mu go przyjąć bez zgody króla, u którego znajdują się listy, znalezione w skrzyni Scultetiego (co jest nieprawdą). W tej sytuacji Rheden powinien wystarać się o list podróżny. Dantyszek ostatecznie prosi więc adresata, by doprowadził do jego wystawienia, ale z odpowiednio krótkim terminem, tak by Dantyszek zdążył wybadać Rhedena, lecz by ten nie zdążył zbyt wiele zdziałać. Prosi także o nowiny.




Rękopiśmienne podstawy źródłowe:
1brulion język: łacina, autograf, BCz, 245, s. 272
2kopia kancelaryjna język: łacina, ręką pisarza, BCz, 245, s. 269 (b.p.)
3regest z ekscerptami język: łacina, polski, XX w., B. PAU-PAN, 8244 (TK 6), a.1541, k. 47r-v

Pomocnicze podstawy źródłowe:
1regest język: polski, XX w., B. PAU-PAN, 8249 (TK 11), k. 344
2koncept język: łacina, autograf, XVI w., BCz, 245, s. 2 (b.p.) not numbered after p. 274 (f. 146v according to previous foliation)

Fragmenty dokumentujące podróże Dantyszka [Wróć do widoku całego tekstu]